Podstawy hodowli ptaszników: co musisz wiedzieć przed zakupem?

Zastanawiasz się nad ptasznikiem? Dobrze – to musi być przemyślana decyzja, bo wielki pająk nie jest towarzyszem do spacerów po lesie. Ale jeśli lubisz obserwować, mieć coś naprawdę oryginalnego i chcesz się nauczyć czegoś nowego, to ptasznik będzie świetnym wyborem. Tylko najpierw poznaj podstawy, dzięki którym już na starcie zapewnisz mu dobre życie.

Czy ptasznik jest jadowity?

To pytanie numer 1 każdego, kto pozna Twoje nowe hobby. Tak, ptaszniki mają jad – to ich sposób na polowanie. Dla ludzi nie stanowi on większego zagrożenia, choć pewne gatunki wydzielają toksynę silniejszą niż inne. Ukąszenie może być bolesne, ale nie groźne. Przypomina raczej użądlenie owada. Wyjątkiem są osoby uczulone – w ich przypadku nawet łagodniejszy gatunek może wywołać reakcję alergiczną.

Pamiętaj o uniwersalnej zasadzie: osoby dorosłe lepiej znoszą jad niż dzieci. Mają więcej krwi, dzięki czemu ich organizm skuteczniej rozcieńcza toksynę.

Ptaszniki nie atakują bez powodu – to normalne w świecie zwierząt. Mimo to bronią się, ale w inny sposób:

• podnoszą przednie odnóża w ostrzegawczym geście,
• zrzucają włoski parzące z odwłoka – mogą one podrażniać skórę i oczy, więc lepiej zachować dystans.

Budowa ptasznika – co warto wiedzieć?

Znajomość podstawowej anatomii ptasznika przydaje się w codziennej opiece. Zobacz, z jakich najważniejszych części składa się jego ciało.

• karapaks (głowotułów) – twarda część z przodu ciała, od której odchodzą odnóża,
• oczy – nie są zbyt rozwinięte, ptasznik nie widzi ostro, polega głównie na wibracjach,
• szczękoczułki (kły jadowe albo chelicery) – służą do polowania i obrony,
• odwłok – miękka, tylna część ciała. Upadek z wysokości może go uszkodzić,
• włoski parzące – niektóre gatunki używają ich do obrony przed drapieżnikiem.

Taka budowa sprawia, że ptasznik robi wrażenie swoim wyglądem, ale również pomaga mu to żyć w różnych środowiskach: od dżungli po suche stepy.

Wylinka ptasznika – co to jest i jak wygląda?

Ptaszniki nie rosną płynnie, jak to jest na przykład u ludzi. One rosną skokowo. Gdy ciało pająka jest za duże na sztywny pancerz (który nie rośnie), to po prostu rzucają tę sztywną strukturę z siebie. A wylinka ptasznika (inaczej: linienie) to moment, kiedy zrzuca on swój stary pancerz, by zrobić miejsce nowemu. Czasami pusty, niepotrzebny już pancerz też nazywany jest wylinką.

Gdy zobaczysz poniższe typowe objawy wylinki, to nie bój się, bo to normalne zjawisko:

• ptasznik przestaje jeść,
• staje się apatyczny (jakby nic mu się nie chciało),
• może leżeć na plecach.

Po wylince ciało pająka jest miękkie i wrażliwe. Przez kilka dni nie należy go dotykać ani karmić. Kiedy pancerz stwardnieje, ptasznik wraca do swojej rutyny – nieco większy, silniejszy i zregenerowany.

Ptasznik: karmienie wielkiego pająka – jak to wygląda?

Ptaszniki nie mają aż tak wielkiego apetytu jak większość ludzi, dlatego warto wiedzieć jak najwięcej o sposobach karmienia.

Jak często karmić ptasznika?

To zależy od wieku i tempa wzrostu, ale na ogół wygląda to tak:

• młode osobniki: 2–3 razy w tygodniu,
• dorosłe ptaszniki: zwykle raz na 7–10 dni.

Jeśli pająk nie zjada owada od razu, najlepiej usunąć go z terrarium, bo żywa karmówka może mu przeszkadzać, szczególnie przed wylinką. Może go też zranić. I już wiesz, że żywe jedzenie dla zwierząt drapieżnych ma nazwę karmówka.

Czym karmić?

Karmówka dla ptasznika to:

• świerszcze,
• karaczany,
• szarańcze,
• larwy mącznika.

Kupuj karmówkę w zaufanych miejscach. Czemu? Bo owady złapane na podwórku mogą być nosicielami pasożytów. To bardzo ważne zagadnienie, dlatego warto wiedzieć więcej o karmieniu ptaszników.

Ptasznik: hodowla w domu

Gdy hodowla ptaszników wciągnie Cię do końca, będziesz wiedzieć wszystko na ten temat. A na razie musisz znać co najmniej podstawy.

Terrarium

Rozmiar terrarium zależy od gatunku, ale dla większości dorosłych ptaszników wystarczy około 20×30 cm. Dla największych okazów lepsze będzie 30×30 cm, ale dla pajęczych gigantów 50 x 50 cm może nie być wystarczające. Ważna jest dobra wentylacja i to, żeby nie uciekły. Naprawdę nie chcesz sprawić takiej niespodzianki sąsiadowi. Pamiętaj też, że hodowla ptaszników naprawdę wciąga. Dowiedz się, jak wybrać pierwszego pająka, a zapewnisz sobie wiele satysfakcji.

Podłoże

Najlepiej sprawdza się włókno kokosowe – kupisz je bez problemu. Utrzymuje wilgoć i pozwala kopać norki. Powinno mieć minimum 5 cm grubości.

Kryjówka i warunki

Ptasznik potrzebuje spokojnego miejsca, np. kawałka kory, tuby z korka albo sztucznej jaskini. Możesz więc zająć się architekturą jego nowego domu. Utrzymuj też odpowiednie:

• wilgotność (zazwyczaj 60–80%),
• temperaturę (22–28°C),
• dostęp do wody – dorosłe osobniki powinny mieć niewielką miskę z wodą.

Ptaszniki są ciche, nie brudzą i nie wymagają kontaktu z człowiekiem. Lecz pamiętaj: nie są dekoracją, tylko żywymi stworzeniami, którym musisz zapewnić opiekę. Dlatego tak ważna jest wiedza o tym, jak przygotować terrarium dla ptasznika.

Rozpoznawanie płci u ptasznika – jak to robić?

Po każdej wylince możesz sprawdzić, czy Twój ptasznik to samiec czy samica. Wymaga to ostrożności i dobrej lupy. W wylince samicy widać ciemniejszy fałd w okolicach odwłoka – to spermateka. Samce tego nie mają. Oczywiście możesz też zapytać u sprzedawcy.

Jednak samodzielne określanie płci pająka, czyli seksowanie pająka z wylinki, to najpewniejsza i najbezpieczniejsza metoda.

Najczęstsze pytania i mity

Czy ukąszenie ptasznika boli?

Tak, ale na ogół nie jest groźne. Przy pająkach o słabym jadzie można to porównać do ukłucia osy. Większe osobniki mają proporcjonalnie duże kły jadowe. I o ile wstrzyknięta toksyna wywoła ból, to kilkucentymetrowej długości kły jadowe z pewnością zapiszą się na długo w Twojej pamięci. Jeżeli dodatkowo masz uczulenie, to jad może zaszkodzić Ci bardziej.

Czy ptaszniki są defensywne?

Tak, zwykle są spokojne, mało aktywne. Zauważ, że pająki dla początkujących hodowców z założenia określa się nie przez agresję, tylko ich defensywną postawę. Ale dla równowagi są też agresorzy z Afryki, na przykład Pterinochilus murinus.

Czy ptaszniki skaczą?

Niektóre tak. Szczególnie nadrzewne. Może będziesz mieć okazję zobaczyć, jak po spektakularnym skoku zwijają się w kulkę i turlają dalej.

Czy ptaszniki są dla początkujących?

W przypadku wielu gatunków – tak. Na przykład Brachypelma albo Grammostola nadają się na początek.

Czy pająk to owad?

Być może Cię to zaskoczy, ale nie. To pajęczaki. Owady mają 3 pary odnóży, a pająki mają 4 pary.

Czy ptasznik to to samo co tarantula?

Nie, choć jest to częsty błąd. To zupełnie inne gatunki pająków. Jeśli jednak przeczytasz w Internecie, że tarantula grasuje na wolności i terroryzuje osiedle, to już wyjaśniamy. W USA na ptaszniki mówi się “tarantula”. Bardzo możliwe więc, że to zwykła pomyłka tłumacza.

Czy hodowla ptasznika to coś dla mnie?

Na pewno. Bo to ciekawe i nietypowe hobby, które nie wymaga wiele miejsca ani codziennego zaangażowania. Wystarczy znać podstawy: czy ptasznik jest jadowity, co to jest wylinka ptasznika, czym go karmić i jak przygotować dla niego terrarium. Jeśli interesują cię zwierzęta egzotyczne i lubisz obserwować bardziej niż głaskać, to może to być naprawdę dobry wybór.